Osteochondroza: przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie, zapobieganie i rokowanie

4 grudzień 2024

Osteochondroza jest chorobą kręgosłupa o charakterze zwyrodnieniowo-dystroficznym. W przypadku osteochondrozy cierpią krążki międzykręgowe i kręgi.

Według statystyk na tę chorobę chorują osoby powyżej 30. roku życia. Z wiekiem choroba objawia się prawie u każdego, ale w różnym stopniu. Urazy kręgosłupa, złe odżywianie i stres emocjonalny tylko przyspieszają zbliżanie się choroby. Głównym objawem osteochondrozy jest ból w okolicy kręgosłupa.

Rodzaje osteochondrozy

Nierównomierne obciążenie określonej części kręgosłupa aktywuje tam procesy destrukcyjne. Uszkodzenie następuje w obszarze najbardziej narażonym na nacisk. Zatem istnieje kilka rodzajów osteochondrozy.

Medycyna rozważa kilka rodzajów osteochondrozy, w zależności od lokalizacji zniszczenia kręgosłupa.

szyjny;
lędźwiowy;
klatka piersiowa;
rozległa (wielosegmentowa) osteochondroza (zaangażowanie wszystkich części kręgosłupa w proces patologiczny).

Istnieje również osteochondroza kości ogonowej. Osteochondroza kości ogonowej występuje rzadko i zwykle diagnozuje się ją u kobiet ze względu na budowę miednicy. Najczęstsze to osteochondroza szyjna i lędźwiowa.

Osteochondroza odcinka szyjnego kręgosłupa

Na uszkodzenie kręgosłupa szyjnego wskazuje ból w odcinku szyjnym, międzyłopatkowym i potylicznym. Osoby cierpiące na osteochondrozę szyjną skarżą się na dyskomfort podczas poruszania głową, okresowe bóle głowy i strzelanie w okolicy szyjnej. Obserwuje się ból szyjno-czaszkowy (ból promieniujący do tyłu głowy), ból szyjno-ramienny (ból promieniujący do ramienia, przedramienia, łopatki), utratę słuchu, niewyraźne widzenie, skoki ciśnienia, przeczulicę (obniżony próg wrażliwości).

Osteochondroza okolicy lędźwiowej

Najczęstszy typ. Uszkodzenia tej strefy powstają na skutek największego obciążenia, jakie się na niej znajduje. Osteochondroza odcinka lędźwiowego charakteryzuje się lumbago (ostrym bólem lędźwiowym), lumbodynią (ból o czasie trwania i nasileniu przekraczającym lumbago), lumboischialgią (ból, zimno, ciepło w dolnej części pleców). Może wystąpić rwa kulszowa (szczypanie nerwu kulszowego z późniejszym stanem zapalnym). W przypadku osteochondrozy lędźwiowej rwa kulszowa rozwija się jednostronnie z bólem promieniującym do pośladka. W przypadku zmian lędźwiowych rwa kulszowa nie jest rzadkością. Występuje w wyniku ucisku korzeni kręgosłupa.

Pierwsze bolesne objawy są już zauważalne po długotrwałym przebywaniu w niewygodnej pozycji, bieganiu czy wyczerpującym chodzeniu.

Bez szybkiego leczenia patologii w końcowych stadiach możliwa jest osteochondroza dysplastyczna, charakteryzująca się proliferacją osteofitów (narośli na kościach).

Uszkodzenie okolicy lędźwiowej charakteryzuje się osłabieniem kończyn dolnych, zastojem krwi, dysfunkcjami seksualnymi i problemami narządów miednicy.

Osteochondroza okolicy klatki piersiowej

W praktyce ta odmiana jest mniej powszechna niż inne. Czasami ból kręgosłupa piersiowego przypomina inne choroby zupełnie niezwiązane z osteochondrozą (na przykład dławica piersiowa, nerwobóle, zapalenie żołądka). Aby odróżnić osteochondrozę od dławicy piersiowej, możesz zażyć nitroglicerynę, jeśli ból nie ustąpi, oznacza to potwierdzoną chorobę kręgosłupa.

Najbardziej wyraźnymi objawami osteochondrozy okolicy klatki piersiowej są dorsago (ostry ból w klatce piersiowej, powodujący uczucie braku powietrza) i dorsalgia (ból pleców, słabszy niż dorsago).

Powszechna osteochondroza

Najbardziej niebezpieczny rodzaj choroby. Osteochondroza dotykająca wszystkich części kręgosłupa jest obarczona niepełnosprawnością i całkowitym unieruchomieniem. Występuje przewlekle. Konsekwencjami uszkodzeń wielosegmentowych są także patologie układu sercowo-naczyniowego, choroby wątroby i nerek oraz zaburzenia metaboliczne. Leczenie zachowawcze rozległej osteochondrozy jest nieskuteczne.

Etapy osteochondrozy

Obraz kliniczny i konsekwencje osteochondrozy można podzielić na kilka etapów.

Pierwszy etap – pojawia się lekkie złe samopoczucie, niestabilność kręgów (ich nadmierna ruchliwość), dyskomfort pleców.

Etap drugi – następuje wysunięcie krążków (ich wysunięcie bez zniszczenia włóknistego pierścienia otaczającego krążek), zmniejszenie odległości między kręgami, uszczypnięcie nerwów, któremu towarzyszy ból.

Trzeci etap – rozpoczynają się deformacje kręgosłupa i przepukliny międzykręgowe (wybrzuszenie krążka, któremu towarzyszy zniszczenie pierścienia włóknistego).

Czwarty etap – zmniejsza się ruchomość kręgosłupa (zesztywnienie stawów kręgosłupa) z powodu przerostu tkanki kostnej, ruch powoduje ból nie do zniesienia. Czwarty etap gwarantuje niepełnosprawność. Leczenie czwartego etapu czasami można rozwiązać operacyjnie.

Przyczyny i czynniki ryzyka

Choroba jest uważana za wieloprzyczynową, ponieważ wiele czynników wywołuje rozwój choroby. Za główną przyczynę uważa się jednak ciągłe przeciążenia kręgosłupa. Zły stan krążków międzykręgowych wynika ze zmniejszonego napięcia mięśni przykręgowych. Mięśnie rozluźniają się i nie są trenowane podczas długotrwałego siedzenia z opuszczoną głową. Długotrwałe naruszenie fizjologicznie prawidłowej pozycji szyi prowadzi do osteochondrozy szyjnej. Do zniszczenia tkanki chrzęstnej kręgosłupa dochodzi również po noszeniu ciężkiej torby, spaniu na wysokiej poduszce lub miękkim materacu.

Przyczyny patologii obejmują:

urazy kręgosłupa;
ciągła hipotermia;
starzenie się organizmu;
choroby zakaźne;
hipowitaminoza (niedostateczna podaż witamin);
wrodzone anomalie kręgosłupa (wady wrodzone występują szczególnie w odcinku szyjnym kręgosłupa, na przykład anomalia Kimerliego);
choroby ogólnoustrojowe lub zwyrodnieniowe (osteoartroza, osteoporoza, dna moczanowa, łuszczycowe i reumatoidalne zapalenie stawów).

Powyższe przyczyny nie są jedynymi prowokatorami choroby; każda osoba ze złymi nawykami może zostać zaliczona do grupy ryzyka. Czynnikami ryzyka dla zdrowej osoby są:

palenie;
alkoholizm (zaburzenie krążenia krwi, alkohol pozbawia tkankę chrzęstną dysku przydatnych substancji);
płaskostopie (osteochondroza jest spowodowana upośledzoną amortyzacją i nierównomiernym obciążeniem kręgosłupa);
złe odżywianie;
zmiany hormonalne;
ciąża (w czasie ciąży mnogiej środek ciężkości ciała ulega znacznemu przesunięciu);
zła postawa;
niewystarczające spożycie wody;
bezczynność;
otyłość (duża waga bardzo obciąża kręgosłup i jego odcinki);
duże obciążenie pracą przekraczające normy sanitarne;
praca siedząca;
częsty stres;
dziedziczność.

Niektóre obszary aktywności zmuszają Cię do wykonywania monotonnych czynności. Osteochondroza może dotykać pracowników księgowych, kasjerów, menedżerów, kierowców i sportowców. Częściej kobiety są podatne na tę chorobę z powodu słabo rozwiniętych mięśni.

Objawy

Statystyki mówią, że połowa ludzkości w wieku powyżej 30 lat ma objawy osteochondrozy.

Objawy charakterystyczne dla osteochondrozy szyjnej:

ból w okolicy szyjnej, z tyłu głowy, czasami promieniujący do ramienia lub łopatek;
ból głowy;
zawrót głowy;
utrata słuchu, szumy uszne;
niewyraźne widzenie („męty", niewyraźne widzenie);
skoki ciśnienia;
mdłości;
uczucie braku powietrza;
stany omdlenia;
dyskomfort w gardle (ból, guzek, suchość błon śluzowych);
gorączka (nie jest to typowy objaw).

Objawy osteochondrozy lędźwiowej to:

ból lędźwiowy (lumbodynia, lumbago);
osłabienie kończyn dolnych;
ból nogi przypominający porażenie prądem;
zwiększone pocenie się;
paraliż kończyn dolnych (z powodu ucisku nerwu rdzeniowego);
zaburzenia seksualne, trudności w oddawaniu moczu (późne stadia osteochondrozy);
pieczenie, drętwienie, uczucie mrowienia pod kością krzyżową;
ból podczas zginania lub obracania się.

W przypadku osteochondrozy okolicy klatki piersiowej obserwuje się następujące objawy:

ból obejmujący klatkę piersiową, bark, podbrzusze, ramię;
uczucie uduszenia;
ból w nadbrzuszu bez oczywistej przyczyny złego odżywiania lub chorób żołądkowo-jelitowych;
zwiększone pocenie się;
przyspieszone tętno podczas bolesnego ataku.

Uciśnięte korzenie kręgosłupa zaburzają pracę przewodu pokarmowego i wątroby, powodując odbijanie i zgagę.

Powszechna osteochondroza obejmuje wszystkie powyższe objawy.

Wraz z wiekiem objawy pojawiają się z nową intensywnością i są jeszcze bardziej niepokojące. Ponadto zniszczenie jednego odcinka kręgosłupa rozprzestrzenia się na inne odcinki, narażając na zniszczenie cały kręgosłup, dlatego po wykryciu pierwszych objawów nie można zwlekać z leczeniem osteochondrozy.

Diagnostyka

Kiedy odczuwasz ból pleców, ważne jest, aby wiedzieć, który lekarz leczy osteochondrozę. W pierwszej kolejności pacjent musi zgłosić się na konsultację z terapeutą. Terapeuta przeprowadza badanie i w przypadku wykrycia objawów osteochondrozy kieruje do neurologa, kręgarza lub kręgowca.

Następnie specjalista przepisuje obowiązkowe testy. Wykonuje się badanie krwi w celu odróżnienia dystroficznego uszkodzenia kręgów od procesu zapalnego. W przypadku osteochondrozy lędźwiowej krew pacjenta staje się lepka, a jej krzepliwość jest upośledzona.

Zaostrzenie choroby wpływa na tło hormonalne pacjentów: u kobiet intensywnie wytwarzany jest estradiol, u mężczyzn testosteron.

Dodatkowe badania instrumentalne pozwalają znaleźć przyczynę choroby i potwierdzić trafną diagnozę. Aby postawić ostateczną diagnozę, pacjent musi przejść kilka zabiegów.

Diagnostyka instrumentalna

Przyczyną osteochondrozy może być uszkodzenie kręgosłupa, dlatego pacjent musi przejść prześwietlenie.

Aby uniknąć innych patologii powodujących objawy osteochondrozy, zdecydowanie zaleca się przeprowadzenie dodatkowego badania narządów trawiennych i układu sercowo-naczyniowego.

Rezonans magnetyczny (MRI) i tomografia komputerowa (CT) pokażą uszkodzenia bardziej szczegółowo, w przeciwieństwie do prześwietleń rentgenowskich. Różnica między CT i MRI polega na ich różnych zasadach działania. MRI działa z polem magnetycznym, a CT wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie.

Leczenie

Po diagnozie pacjentowi przepisuje się kompleksowe leczenie osteochondrozy. Będzie obejmować farmakoterapię, fizjoterapię, dietę, terapię ruchową i ewentualnie zmianę stylu życia. Dotyczy to zwłaszcza palaczy i osób nadużywających alkoholu. Osteochondroza rzadko wymaga interwencji chirurgicznej, dlatego leczenie jest zachowawcze.

Terapia lekowa

Leczenie osteochondrozy polega na stosowaniu kilku grup leków:

leki przeciwbólowe (łagodzą bolesne objawy);
leki zwiotczające mięśnie (łagodzą skurcze mięśni);
chondroprotektory (poprawiają odżywienie krążków międzykręgowych);
leki poprawiające metabolizm;
niesteroidowe leki przeciwzapalne (lub NLPZ, łagodzą objawy takie jak obrzęk, stan zapalny, gorączka);
leki hormonalne (jeśli leczenie osteochondrozy innymi środkami nie daje rezultatów);
leki poprawiające mikrokrążenie;
przeciwutleniacze (w celu usunięcia toksyn);
Witaminy z grupy B.

Czasami, aby ulżyć pacjentowi w wyniszczającym bólu, podaje się zastrzyki leków przeciwbólowych. Blokady stosuje się szczególnie przy ciężkich objawach bólowych odcinka lędźwiowego.

W przypadku niewielkiego bólu stosuje się maści i żele. Niezbędne produkty możesz kupić bez recepty.

To jest główna lista leków. Każdemu pacjentowi, w zależności od jego wieku, stopnia zaawansowania choroby i tolerancji leku, przepisuje się indywidualnie określone leki.

Przed leczeniem osteochondrozy opisanymi lekami należy skonsultować się z lekarzem.

Leczenie osteochondrozy wyłącznie lekami nie gwarantuje pomyślnego powrotu do zdrowia.

Fizjoterapia

Procedury fizjoterapii są przepisywane w celu szybkiego powrotu do zdrowia. Niektóre procedury są szkodliwe, jeśli zostaną wykonane w czasie zaostrzenia patologii lub w okresie remisji. W przypadku zaostrzeń zaleca się następujące procedury:

terapia diadynamiczna (leczenie prądem o różnych częstotliwościach);
magnetoterapia (za pomocą pola magnetycznego);
przezskórna elektryczna stymulacja nerwów (słaby prąd elektryczny);
terapia falami decymetrowymi (fale elektromagnetyczne);
promieniowanie laserowe;
fonoforeza lecznicza (ultradźwięki + lekarstwa).

W przypadku osteochondrozy korzystne będą również:

stymulacja elektryczna (aktywacja funkcji mięśni za pomocą prądu);
electrosleep (ekspozycja na prąd na głowie pacjenta; szczególnie przydatna w przypadku osteochondrozy szyjnej);
balneoterapia (leczenie wodami mineralnymi);
terapia błotna (muł siarczkowy, torf, wulkaniczny, błoto górskie);
terapia detensorowa (rozciąganie kręgosłupa przy użyciu specjalnych materacy lub mat).

Trakcja kręgosłupa będzie skuteczna. W celach medycznych kręgosłup pacjenta jest rozciągany za pomocą specjalnego sprzętu, co pomaga przywrócić fizjologicznie prawidłową przestrzeń między kręgami.

Ćwiczenia na osteochondrozę

Ponieważ kręgosłup zapewnia wsparcie dla całego szkieletu, utrzymanie jego zdrowia jest równie ważne. Terapeutyczne wychowanie fizyczne (PT) jest odpowiednie zarówno dla zdrowego kręgosłupa, jak i chorego. Istnieją różne ćwiczenia dla każdej części kręgosłupa z osteochondrozą.

Zalecenia dotyczące wykonywania ćwiczeń:

Przed treningiem należy skonsultować się z lekarzem. Zwykle sam specjalista przepisuje określone rodzaje ćwiczeń dla określonego etapu choroby, w przeciwnym razie niezależna aktywność fizyczna wymaga ostrożności.
Wszystkie ćwiczenia wykonywane są regularnie i nie wybiórczo.
Podczas wykonywania ćwiczeń nie powinno być odczuwania bólu, jeśli taki występuje, należy natychmiast przerwać ćwiczenie.
Nie możesz od razu dać z siebie 100% na pierwszej lekcji; musisz stopniowo rozwijać nawyk aktywności fizycznej. Nagła aktywność fizyczna spowoduje jedynie stres.
Podczas wykonywania ćwiczeń warto obserwować ćwiczenia oddechowe. Wdech – akcja, wydech – powrót do pozycji wyjściowej.
Rozpocznij serię ćwiczeń po rozgrzewce.

Dieta

Bez żywienia dietetycznego leczenie osteochondrozy zajmie dużo czasu. Odżywianie w przypadku osteochondrozy powinno różnić się od zwykłej diety. Istnieje lista produktów zabronionych i dozwolonych dla osób cierpiących na tę patologię.

Oczywiście konserwy i fast foody są surowo zabronione. Ich kalorie nie mają dla człowieka żadnej wartości. Dodatkowo zawarta w nim sól i przyprawy zatrzymują wodę w organizmie, powodując obrzęki.

Często pacjentom przepisuje się dietę ryżową, bezsolną, białkową i wapniową.

Na 10-dniowej diecie białkowej możesz jeść produkty białkowe, ale ogranicz spożycie węglowodanów. Dieta białkowa koncentruje się na mięsie, grzybach, roślinach strączkowych i zbożach. Dieta wapniowa zawiera więcej produktów mlecznych, jajek, orzechów, fasoli i płatków owsianych. Ryż opiera się na spożywaniu kaszki ryżowej, a bezsolny oznacza normalną dietę, ale z minimalną ilością soli.

Podstawowe zasady żywienia:

Ułamkowe posiłki (4-6 razy dziennie). Jedzenie powinno być niskokaloryczne.
Dzienna ilość soli nie powinna przekraczać 6 g.
Pij jak najwięcej czystego płynu.
Ostatni posiłek powinien mieć miejsce na 3 godziny przed snem.
Mózg daje znać już po 15 minutach, kiedy żołądek jest pełny, dlatego ważne jest, aby jeść powoli, aby się nie przejadać.
Jedz ryż tak często, jak to możliwe, ponieważ jest doskonałym sorbentem usuwającym nadmiar soli z organizmu.
Osoby, u których zdiagnozowano osteochondrozę, potrzebują dużej ilości błonnika, aby poprawić metabolizm, a także oczyścić organizm z toksyn.
Pamiętaj, aby jeść warzywa co najmniej dwa razy w tygodniu.
Spożywanie produktów zawierających żelatynę jest bardzo ważnym składnikiem chorób tkanki chrzęstnej, kości i ścięgien. Składnik ten występuje w galaretkach mięsnych, galaretkach i musach. Nie należy jednak przesadzać z jedzeniem takiego pożywienia, mając nadzieję na szybką regenerację struktur organizmu. Nadmierne pobłażanie potrawom galaretowatym grozi przyrostem masy ciała, co również jest złe.
Zmniejsz ilość używanych przypraw. Zatrzymują płyn, powodując obrzęk ciała.

Tradycyjne metody leczenia osteochondrozy

Tradycyjną medycynę stosuje się jako dodatkową terapię osteochondrozy w połączeniu z głównym leczeniem. Przed leczeniem osteochondrozy wskazane jest skonsultowanie się z lekarzem; samoleczenie ma nieprzewidywalne konsekwencje.

Kompresuje

Leczenie osteochondrozy za pomocą aplikacji to wygodna metoda łagodzenia stanów zapalnych i skurczów pleców w domu. Serwetka zwilża się roztworem, a następnie nakłada na zmiany chorobowe. Trzymaj kompres do momentu całkowitego wyschnięcia serwetki. Kompresy wykonuje się przed snem. Liczba zabiegów waha się od 8 do 10 razy, aż do ustąpienia objawów.

Tarcie

Proste wcieranie produktami leczniczymi ma wiele zalet. Substancje aktywne wchłaniają się bezpośrednio przez skórę i zaczynają działać. Pocieranie odbywa się w ciągu dnia.

Odwary do podawania doustnego

Napary ziołowe korzystnie wpływają na korzenie nerwowe rdzenia kręgowego, łagodząc ból i całkowicie poprawiając kondycję organizmu. Leczenie naturalnymi roślinami poprawi ogólny stan zdrowia człowieka.

Komplikacje

Leczenie osteochondrozy nigdy nie powinno być opóźniane; jej aktywny postęp może powodować ucisk korzeni nerwowych, co oznacza utratę wrażliwości, rozwój paraliżu, zaburzenia erekcji, niepłodność, rwę kulszową, nietrzymanie moczu i stolca. Osteochondroza kręgosłupa szyjnego upośledza dopływ krwi do mózgu, co wyjaśnia migreny, a także problemy z pamięcią.

Ponadto niestabilność kręgów z dużym prawdopodobieństwem spowoduje skrzywienia pleców - kifozę, lordozę, skoliozę.

Postępująca osteochondroza jest obarczona tak niebezpiecznymi stanami, jak mielopatia dyskogenna (uszkodzenie rdzenia kręgowego w wyniku ucisku przez dysk), występ i przepuklina dysku. Przepuklina dysku może uciskać tętnicę zaopatrującą rdzeń kręgowy, co prowadzi do zawału, a następnie śmierci komórek.

Niebezpieczeństwo osteochondrozy

Większość ludzi nie ma pojęcia, jak niebezpieczna jest osteochondroza, ale ta podstępna choroba przygotowuje nieprzyjemne niespodzianki dla nieczułych pacjentów. Osoby cierpiące na chorobę zwyrodnieniowo-dystroficzną kręgosłupa oprócz dolegliwości bólowych mają problemy z układem naczyniowym, które często objawiają się niedociśnieniem (niskie ciśnienie krwi) lub nadciśnieniem (wysokie ciśnienie krwi). Charakteryzują się dusznością, bólem serca i szybkim tętnem.

W przypadku osteochondrozy kręgosłupa szyjnego uciskana jest tętnica kręgowa lub szyjna, która jest odpowiedzialna za dopływ krwi do narządów wzroku. Zmniejszenie przepływu krwi w nich prowadzi do pogorszenia widzenia, ciemnienia oczu, zawrotów głowy i obrzęku nerwu wzrokowego.

Jeśli zakończenia nerwowe i tętnica kręgowa zostaną uciśnięte, możesz stracić słuch, jest to jednak konsekwencja zaawansowanej osteochondrozy. Niewielki ubytek słuchu jest całkowicie odwracalny.

Jeśli patologia rozwinie się w okolicy klatki piersiowej, dotyczy to przede wszystkim narządów przewodu żołądkowo-jelitowego. Na ich zajęcie wskazuje zgaga, odbijanie i biegunka. Objawy są brane pod uwagę, jeśli nie są spowodowane niewłaściwą dietą lub innymi chorobami niezwiązanymi z osteochondrozą.

Schorzenia te często dotykają osób prowadzących przeważnie siedzący tryb życia. Leczenie osteochondrozy nie może być opóźnione, w przeciwnym razie komplikacje nie pozwolą Ci czekać.

Prognoza

Choroba jest trudna w leczeniu, utrudnia życie, ale nie jest śmiertelna. Często staje się chorobą przewlekłą. W przypadku osteochondrozy w stadium 3 i 4 procesy są nieodwracalne, ale można je spowolnić, wybierając odpowiednie leczenie. We wczesnych stadiach osteochondrozę można wyleczyć, ale czasami trudno ją zauważyć. W przypadku przepuklin międzykręgowych skuteczność leczenia wynosi mniej niż 50%. Masaże i ćwiczenia pomagają zatrzymać destrukcyjne procesy w kręgosłupie.

Zapobieganie

Kilka zaleceń pomoże zapobiec zmianom zwyrodnieniowo-dystroficznym w zdrowym kręgosłupie. Niektóre z nich są skuteczne nawet w obecności osteochondrozy:

Pływanie dobrze wzmacnia mięśnie. Pływanie na plecach będzie szczególnie korzystne dla kręgosłupa.
Konieczne jest umiarkowane obciążenie pleców, bez nadmiernego ich obciążania poprzez podnoszenie dużych ciężarów. Dopuszczalny ciężar ładunku dla człowieka wynosi nie więcej niż 50 kg, jeśli jest to podnoszenie jednorazowe. Jeśli praca wymaga ciągłego ruchu ładunku, liczba ta wynosi 15 kg. Kobieta może unieść wagę do 15 kg. Jednak przy ciągłym ruchu przez całą zmianę roboczą ciężar ładunku dla kobiety nie powinien przekraczać 7 kg. W takim przypadku wskazane jest trzymanie przenoszonego przedmiotu bliżej ciała.
Aby uniknąć osteochondrozy, dziecko musi otrzymywać wystarczającą ilość witaminy D i wykonywać ćwiczenia wzmacniające mięśnie kręgosłupa.
Ważne jest, aby zachować prostą postawę, w przeciwnym razie kręgosłup z czasem ulegnie deformacji i będzie wywierał nacisk na narządy wewnętrzne.
Konieczne jest wzmocnienie kręgosłupa wapniem. Występuje w produktach mlecznych. W celu wzrostu mięśni zaleca się spożywanie większej ilości pokarmów białkowych.
Jeśli praca zmusza Cię do zajmowania jednej pozycji przez dłuższy czas, musisz okresowo zmieniać nogę podpierającą, aby nieznacznie odciążyć kręgosłup.
Na kręgosłup przydadzą się ćwiczenia zwane „rybką" i „jaskółką", w których zaangażowane są mięśnie prostowniki grzbietu. Ćwiczenia obejmują trzymanie połowy ciała, leżenie na brzuchu lub stanie w pozycji pionowej.
Plecy boją się hipotermii, dlatego należy jej unikać.
W przypadku nadwagi zaleca się stosowanie diety uzgodnionej z lekarzem. Złe odżywianie pogłębi objawy i zaburzy metabolizm, co będzie miało wyjątkowo negatywny wpływ na stan kręgosłupa.
Musisz rzucić palenie, nikotyna niszczy kości.
Istnieją przydatne i niebezpieczne sporty dla kręgosłupa. Joga, pływanie i nordic Walking są uważane za korzystne. Niebezpieczeństwo stwarza bieganie, jazda konna, hokej, piłka nożna i inne gry zespołowe.
Aby złagodzić napięcie mięśni i kręgosłupa podczas odpoczynku, należy spać na materacu ortopedycznym. Łóżko nie powinno być miękkie, a poduszka nie powinna być zbyt duża i wysoka.
Środki zapobiegawcze obejmują także leczenie chorób zakaźnych we wczesnym stadium.

Osteochondroza to choroba atakująca kręgosłup, powodująca duży dyskomfort i mogąca prowadzić do różnych powikłań. Najlepiej leczyć osteochondrozę we wczesnych stadiach.